9 april - 10 mei
Vietnam
9 – 14 april
Hanoi is een fascinerende stad, door haar schoonheid en haar authenticiteit. Deze 1000 jaar oude stad wordt beschouwd als het belangrijkste politieke, culturele en religieuze centrum van het land.
Hanoi is zoals vele grote Aziatische steden, kleurrijk, erg geanimeerd en overbelast. Gelukkig wordt een deel van het stadscentrum in het weekend afgesloten voor bromfietsen en auto’s. Hanoi herademt en wij ook.
Hier hebben we een afspraak met enkele vrienden uit Belgiƫ.
Vietnam
De beste manier om de binnenstad van Hanoi te ontdekken is per riksja, die ons langs de belangrijkste toeristische attracties zal brengen. De stad bruist van de activiteit; toeristen, verkopers, brommers, fietsen; we weten niet waar eerst kijken. Hanoi lijkt Ć©Ć©n grote winkel, alles is hier te verkrijgen. We zigzaggen tussen de motorfietsen, fietsen, duwkarretjes en andere tweewielers, die van alles en nog wat transporteren. Het is verbazingwekkend hoe deze behendige chauffeurs de stad kunnen doorkruisen met kiloās koopwaar vastgebonden op hun fiets of scooter.
Een leuke activiteit voor de kinderen is een bezoekje aan de Lotte-toren. Dit groot commercieel centrum huist vele luxe-winkels en -merken, maar heeft ook de grootste toren van de stad (270m), en deze kan je tot helemaal boven bezoeken. De lift die ons in een razend tempo naar boven brengt is al een belevenis op zich. Als we eenmaal bovenaan zijn genieten we van het 360Ā°-panorama. De ministad onder ons gonst van de activiteit.
Voordat we ons terug laten opnemen in de drukte beneden, ontdekken we op de vijfde verdieping een grote speelhal voor de kinderen. Een paar uur, 5 trampolines en 1 touwen-parcours later zijn de kinderen bekaf.
De atmosfeer in de stad is aanlokkelijk om er de ganse avond door te brengen, maar aan het einde van de dag zijn we blij om de rust van onze hotelkamer terug te vinden, uitgeput door het geluid van de toeters en de onophoudelijke aandacht die we moeten geven aan de kinderen als we de drukte doorkruisen. De eerste indruk van Hanoi was nogal indrukwekkendā¦ Enkele dagen geleden zaten we nog in veel rustigere Cambodja, tussen de tempels, in de natuur. Vietnam heeft duidelijk een andere versnelling genomen en is Ć©Ć©n van de snelst groeiende landen van de ASEA. Het land trekt veel buitenlandse investeerders aan. Waarschijnlijk heeft de stabiele politieke situatie na de oorlog hier veel mee te maken.
Vietnam
Goedendag in het Vietnamees
Vietnam
Onder vrienden
De volgende dag verlaten we ons hotel in de drukke binnenstad en nemen we onze intrek in een guesthouse wat verderop. Hier zullen we enkele nachten doorbrengen met onze Belgische vrienden. 4 families, 17 man, we hebben een volledige slaapzaal geprivatiseerd. Dat belooft! š. We zijn blij om nog eens bekende gezichten te zien en de jongens verheugd dat ze nog eens kunnen ravotten in hun moedertaal.
Vietnam
Vietnam
In groep ontdekken we de stad en ’s middags genieten we in het populaire restaurant Pho 10 van een heerlijke soep (pho). De kids houden het op een typisch gevuld broodje, ābanh miā in de straten van Hanoi.
Verderop gaan we een kijkje nemen in het ātreinstraatjeā; een nauw straatje omringd door terrasjes waardoor de trein passeert. Het is grappig om te zien hoe de mensen en de cafeetjes zich klaarmaken op de passage van de trein; alle tafeltjes worden binnen- en de fototoestellen bovengehaald. Een dagelijks ritueel dat veel toeristen trekt. Na de langzame passage van het monster op wielen herneemt het leven zich alsof er niet gebeurd is.
Ik bleef in het hotel voor het middagdutje van Emile. Alhoewel Emile zijn uiterste best doet om zijn broers en vriendjes te volgen, heeft hij af en toe ook wat rust nodig.
Na zijn schoonheidsslaapje trekken we met z’n tweetjes de stad in en gaan we een koffie / frisdrankje drinken in The Note Coffee, een koffiebar waar de muren volhangen met post-its en allerlei leuke berichtjes. De sfeer is leuk, de koffie wat minder… Daarna gaan we autorijden in mini-auto’s in de verkeersvrije straten van Hanoi.
Gedurende de reis hebben we gemerkt dat de jongens het belangrijk vinden om af en toe eens iets exclusiefs te gaan doen met hun mama of papa. Een jaar reizen met 5, zeven op zeven, 24 op 24, is ook voor hen soms wat teveel. Zo gaat Robin af en toe mee op mijn koffie-uitstapjes. We trekken er een paar uur op uit en gaan ‘egg coffee’ (cĆ phĆŖ trĆŗng) drinken in CafĆ© Giang, de uitvinder van deze Vietnamese specialiteit. Ze zijn al 70 jaar ‘in business’ en openden onlangs een filiaal in Japan. Wat verderop, bij Cį»ng CĆ PhĆŖ, proberen we een andere heerlijke koffiespecialiteit; eentje met kokosmelk (cĆ phĆŖ cį»t dį»«a); heerlijk bij warm weer.
Vietnam
14 – 16 april
Het Sapa-district ligt in het uiterste noorden van Vietnam, tegen de Chinese grens. Hier leven meer dan 50 etnische groepen. Sapa is ook een drukke toeristische stad, vertrekpunt van vele trektochten.
Vietnam
Om 6 uur ’s morgens komt een bus ons ophalen voor de rit naar Sapa. Aan boord 3 Belgische families; VĆ©ronique en Tom en hun meisjes Nina en Lucie, StĆ©phanie en JĆ©rĆ“me en hun sloebers Louis en Oscar en de 5 Triptastics. Christophe, Rachel en hun twee kids Meryl en Liam zetten hun reis verder naar Singapore. Het is de eerste keer in 7 maanden dat we niets moeten plannen, boeken of regelen. Onze vrienden hebben alles tot in de puntjes voorbereid en wij voelen ons als reizigers in onze reis. Heerlijk is dat, dit wordt 8 dagen genieten.
Wanneer we in Sapa arriveren heerst er een drukte van jawelste, het is weekend en Sapa is een populaire bestemming voor lokale toeristen. Bovendien is de stad Ć©Ć©n grote werf en overal is het stofferig en horen we gedruis van machines. Gelukkig logeren we op een 40-tal km buiten Sapa, in Ta Van, bij Ta Van Ecologic Homestay (het is ons niet echt niet duidelijk waarom dit verblijf ecologisch isā¦). We logeren tussen de rijstvelden, maar het weer wil voorlopig niet mee. Er hangt een dikke mist boven de velden, maar dit kan de pret niet bederven. De kinderen amuseren zich en de āoudjesā nemen de tijd om wat bij te praten en spelletjes te spelen.
De etnische vrouwen in deze streek verdienen hier hun brood met het gidsen van de toeristen en de verkoop van handgemaakte spullen; kledij, handtassen, poppetjes en andere souvenirs. De verkooptechnieken zijn een beetje doortastend; zodra je het gasthuis verlaat wordt je achtervolgd door vrouwen en kinderen die hun koopwaren willen aanbieden; āshopping? shopping?ā. StĆ©phanie koopt een leuke handtas, waar ze nog maanden plezier zal van hebben.
Sapa is dƩ streek bij uitstek om trekkings te doen. Van hieruit vertrekken tochten van ƩƩn tot meerdere dagen. We boeken een dagtocht met een lokale Hmong-gids. De volgende morgen krijgen we een bericht dat hij onmogelijk kan komen omdat zijn ouders en zoontje in een scooter-accident gewond zijn geraakt. Hij stelt voor om zijn nicht Mi te sturen, zij woont ook in het dorp en kent de streek op haar duim. Later vernemen we dat zijn zoontje en ouders aan de beterhand zijn en hij nodigt ons zelfs uit voor een maaltijd bij hem thuis. Het weer is er niet beter op geworden, maar met volle moed vertrekken we met Mi. Onderweg legt ze ons de geschiedenis van het dorp en de omgeving uit, passeren we enkele mooie dorpjes en wandelen we langs prachtige terrassen met rijstvelden. Al deze terrassen werden handmatig aangelegd en moeten jaarlijks opgehoopt en onderhouden worden. Gezien de uitgestrektheid van de rijstvelden moet dit een titanenwerk zijn. Omdat machinaal oogsten haast onmogelijk is op deze terrassen worden waterbuffels ingezet. Deze massieve beesten zijn dƩ werkkracht bij uitstek en zijn enkel betaalbaar door de rijkere dorpsbewoners.
De sfeer is mystiek en de mist geeft een extra dimensie aan onze tocht (en aan onze fotoās). Rond het middaguur nodigt Mi ons uit om bij haar gezin te gaan lunchen. Ze wonen in een rudimentair, maar gezellig huis, op de flanken van de rijstvelden. In een mum van tijd toveren Mi en haar man een heerlijke lunch uit hun mouwen; verse groenten, rijst, kip en stukjes buffelvlees. De warme maaltijd doet ons goed en met een gevuld maagje zetten we de terugtocht in. Uiteindelijk wandelen we 12 kilometer en hebben we de kinderen niet horen zeuren. Emile zijn kleine hand nestelde zich soms in de hand van Mi, van mama op van papa, maar ook hij stapte dapper door. De dagtocht heeft ons nieuwe inzichten gegeven over deze prachtige streek en speciale cultuur van etnische volken. We ontmoetten vriendelijke lokale bewoners, lachende kinderen en dit kon het minder goede weer niet bederven.
De volgende dag is het tijd om te vertrekken Ʃn de zon is van de partij. StƩphanie en ik trekken onze wandelschoenen aan, terwijl de kinderen bij onze vrienden in het hotel blijven. Een heerlijke wandeling die ook nog enkele prachtige drone-shots oplevert.
Vietnam
17 – 19 april
Volgens de legende werd Vietnam miljoenen jaren geleden aangevallen door indringers. Keizer Jade stuurde Moeder Draak en haar kinderen om de Vietnamezen te beschermen.
Nadat de indringers verjaagd waren, werden de draken verliefd op het prachtige zeegezicht en besloten hun huis in de baai van Bai Tu Long te maken.
De plaats waar Moeder Draak verblijft, wordt nu Halongbaai genoemd, terwijl Bai Tu Longbaai de plaats is waar de jonge draken zich nestelen. Getuigen de vele uitstekende karsttoppen.
Vietnam
Na wat research op reisblogs beslissen we om de baai van Halong links te laten liggen. Deze wereldberoemde baai is het slachtoffer geworden van zijn eigen succes en trekt horden toeristen. Dagelijks varen zoān 300 boten op en af om de baai en zijn fraaie kerstgebergtes te bezoeken. 4 zeemijlen verder noordwaarts ligt Bay tu Long Bay, een rustige baai met hetzelfde landschap, maar met minder toeristen. Hier worden maar 50 boten per dag toegelaten. We kozen voor een drie-daagse cruise met Swan Cruise en worden aangenaam verrast; een vrij luxueuze boot met ruime comfortabele hutten en supervriendelijke crew.
Op het uitgebreide programma staat; varen tussen de karstpieken, kajakken, een bezoek aan een parelkwekerij, een grot, wat zwemmen, kookatelier en zelfs Tai Chi in de morgen. Publiekstrekker zijn de 1600 karstpieken in verschillende vormen en formaten. De gebergtes werden meer dan 500 miljoen jaren geleden gevormd door natuur en klimaat. In vele van de pieken werden grotten gevormd, sommigen kunnen bezocht worden. In 1994 werd de streek erkend als UNSECO werelderfgoed en grote broer Halong Bay staat zelfs op de lijst van de 7 mooiste natuurwonderen ter wereld. We beleven 3 dagen van rust op het kalme water. De kinderen hebben elkaar om mee te ravotten en de volwassenen houden het op een typische koffieklets; praten en kaartspelen.
Voor de excursies worden we met een andere boot opgehaald, die brengt ons naar de kayaks, het strand en de grotten. Verder bezoeken we een parelkwekerij, waar we ontdekken dat een natuurlijke parel eigenlijk een verdedigingsmiddel is dat een oester aanmaakt om zich te beschermen tegen de indringer. In de natuur kan dit een zandkorreltje zijn, een stukje schelp of een parasiet. In de kwekerijen plaatsen ze manueel een kalkbolletje in de oester en laten die terug in het water in de hoop dat die binnen enkele jaren een parel zal worden. Een bezoek aan een drijvend vissersdorp leert ons dat deze mensen soms maanden op het water leven en hun schoolgaande kinderen naar familie op het vasteland sturen. De overheid bevordert de terugkeer naar het vasteland, maar de oudere generatie verkiest om in de vissersdorpen te blijven. Binnen hier en zoveel jaar zal deze generatie uitsterven en zullen de drijvende vissersdorpen verdwijnen.
Het eten op de cruiseboot is heerlijk en verrassend afwisselend. ās Avonds gaan we inktvis vangen, wat ons een aardig aperitiefhapje oplevert. Inktvis vangen vergt geen speciale techniek; een spot, een hengel en vooral veel geduld zijn voldoende. Het spektakel begint pas wanneer de inktvis bovengehaald wordt en inkt begint te spuitenā¦ De kinderen blijven uren met hun hoofd overboord hangen en zijn enthousiast over hun heldendaden.
Na drie dagen en twee nachten varen we terug naar het vasteland. Het is toch met enige spijt dat we dit paradijselijk stukje van Vietnam moeten verlaten. De rust van het water en de adembenemende landschappen staan in groot contrast met de drukke chaos van de Aziatische steden. Maar waar we het meest van genoten was het samenzijn onder vrienden, een aangename afwisseling op onze lange reis.
Vietnam
Vietnam
19 – 21 april
De volgende dag is het tijd om afscheid te nemen van onze Belgische vrienden. Zij gaan terug naar het thuisland en we trekken verder naar Ninh Binh, een busrit van 5u. We verblijven niet in Ninh Binh zelf, maar 10 paar kilometer verderop, in Trang An Valley Bungalow. Een prachtig klein resort met een tiental bungalows tussen de rijstvelden. De plaats is erg leuk, het personeel wat minder, maar hier zullen we een paar dagen blijven. Ook voor de twee oudste jongens zit de paasvakantie erop en moeten ze opnieuw de educatieve draad oppikken. Ook wij moeten terug gaan plannen nu onze āprivĆ©-gidsenā VĆ©ro en Steph terug naar BelgiĆ« gevlogen zijn ;-). De volgende etappes zijn Hoi An, Da Lat en Ho Chi Ming City.
Vietnam
De paasklokken zijn ook naar het verre Vietnam gevlogenā¦ Een leuke verrassing van een Franse expat-familie die ook in het resort verblijven. Vol enthousiasme gaan de kinderen samen op paaseieren-jacht en delen ze hun buit.
De volgende dag gaan we fietsen in de buurt en bezoeken we de vallei van Trang An, een formatie van karstpieken, maar dan op het vasteland. Ook dit prachtig landschap is geclassificeerd als UNESCO-werelderfgoed. Via de kades van het complex huren we een bootje met chauffeur. Er zijn 3 mogelijke routes, 1, 2 en 3, van korter naar langer. We gaan voor route 2 en bezoeken zo 4 grotten en een paar eilandjes met prachtige Chinese pagodes, waaronder de grootste pagode van Vietnam, reeds 1000 jaar oud en gerenoveerd in 2008. We stoppen ook bij het eiland Phim Truong, waar een deel van de film āKong: Skull Islandā gedraaid werd. Enkele dagen later kunnen we de film streamen, altijd leuk als je net op de set bent geweest.
De volgende dagen is het te warm om te fietsen en huren we een scooter. In de voormiddag is het al 38Ā°C en alhoewel de wegen hier vlak zijn en er weinig verkeer is lijkt een scootertocht met de wind door de haren (mĆ©t helm) een beter idee. Toch wagen we het om de 500 trappen van de Hang MĆŗa tempel op te klimmen. Emile laten we liever achter bij mama, het is te warm. Simon, Robin en ik beginnen met volle moed de beklimming. Al puffend bereiken we de top van de berg. Het landschap dat we te zien krijgen aan de top is het hoogtepunt; de mooie karstgebergten van Tam Coc met er doorheen een kriskrassende rivier met kleine bootjes op.
Buiten adem komen we terug beneden en Simon geeft aan dat we het wat rustiger aan moeten doen; hij heeft wat last van de warmte en onze magen knorren. Op de markt kopen we wat vers fruit, een verfrissende fruitshare en zetten onze scootertocht verder. In het ornithologisch park van Thung Nham herbergt wel 50 verschillende diersoorten, maar we krijgen er maar een paar te zien. Misschien hebben de volgels ook last van de hitte.
We sluiten de dag af in Chookieās Beer Garden, een klein restaurant met heerlijke hamburgers en pizzapunten. Het is eens wat anders dan de Vietnamese keuken, maar na een dagje inspanning hebben we dit dubbel hard verdiend.
Vietnam
23 – 30 april
Hoi An staat bovenaan ons todo-lijstje in Vietnam. We willen de sfeer opsnuiven van deze eeuwenoude stad met een unieke mengeling van inheemse en kolonistische invloeden. Hier ontmoeten we onze Antwerpse reisvrienden die we reeds in Laos tegen het lijf liepen.
Van Ninh Binh naar Hoi An nemen we de nachttrein, een ervaring die de jongens absoluut wilden doen.
Vietnam
De tickets hadden we vooraf al geboekt en onze trein zal het station verlaten op 17u30 om rond 8u ās morgens in Danang, nabij Hoi An te arriveren. De jongens zijn heel enthousiast om hun āslaapvertrekkenā te ontdekken. Meer dan een cabine met 4 bedden is het ook niet, maar het gaat voor hen over de ervaring. Na wat heen en weer geschuif vind iedereen zijn bed en Emile zal de nacht doorbrengen op de zachte reistassen; hij zal uiteindelijk ook het snelste inslapen Ć©n doorslapen. De lawaai van de trein is indringend en bij elke stop wordt er luid getoeterd. De jongens vallen snel in slaap, StĆ©phanie neemt een half slaappilletje en dommelt in. Ik zal maar een paar uurtjes kunnen slapen.
De volgende morgen zijn we net op tijd wakker om te genieten van de Hai Van pass. En enkele minuten later arriveren we in Da Nang. Een taxi brengt ons naar hotel The Moon Homestay in Hoi An. Het hotel wordt gerund door een vriendelijk Vietnamees koppel en het huis straalt de sfeer van de oude Franse kolonisatie uit. En er is een zwembad om af te koelen tijdens de warme middaguren. We kunnen vroeg inchecken en rusten nog wat uit van de ongemakkelijke nacht. ās Avonds hebben we afgesproken met āde Bollekesā, onze Antwerpse vrienden die we in Laos reeds tegen het lijf hadden gelopen. Zij zijn al een kleine week in Hoi An omdat mama Sophie opgenomen werd in het ziekenhuis met een medisch probleempje. We zullen de nodige tijd doorbrengen met hen om de kinderen wat te entertainen. Frederik, Sophie, Olivia, Gloria en Julian zijn vrienden geworden en solidariteit is het sleutelwoord als je lang en intens reist.
Voor een paar dagen worden we lid van de āGrote en jonge gezinnenā (familiebond in Vlaanderen ;-) en doorkruisen de stad met 6 kinderen, tot grote verbazing van sommige Vietnamezen. Door de verkeersvrije binnenstad is Hoi An heel kindvriendelijk, vooral overdag. ās Avonds is het er enorm druk. Hoi An is een uitzonderlijk goed bewaard voorbeeld van een stad die van de vijftiende tot de negentiende eeuw een van de grootste handelshavens was van Zuidoost-AziĆ«. De gebouwen en het stratenplan weerspiegelen de inheemse tradities evenals de buitenlandse invloeden. In de architectuur kunnen we Chinese, Japanse en Franse invloeden ontdekken.
Tijdens het weekend is het bijzonder hectisch in de stad, het is nationale feestdag en de vlaggen hangen uit, de lokale bevolking ookā¦ De binnenstad loopt vol en de wegen naar het strand zitten vast.
Ook bekend in Hoi An zijn de kledingwinkels waar je alles op maat kan laten maken. StƩphanie heeft haar oog op een paar sandalen laten vallen en in nog geen 24u zijn deze klaar. Van ontwerp naar levering in 24u, voor 15 euro; straf.
StĆ©phanie wil hier ook een hete-steen-massage uitproberen, op aanraden van Sophie. Hopelijk is de morning after wat minder pijnlijk als de vorige massage in Hanoi. De 90 minuten durende massage is inderdaad een heerlijke ervaring en de volgende morgen bleek alles nog los en vast te zittenā¦
De komende dagen brengen we door met Frederik en de kinderen. Samen maken we originele papieren maskers bij Timing Mask, bakken we potten in het pottenbakkersdorp en brengen we een dagje door in het pretpark VinPearl. ās Avonds gaan we lekker eten en op de dooie momenten gaan we rusten op het strand. We missen mama Sophie, maar we weten dat ze in goede handen is en over enkele dagen het ziekenhuis mag verlaten om samen met het gezin verder te reizen naar Japan.
De week van alles mag, niets moet sluiten we af met de verjaardag van Frederik, die 44 kaarsjes mag uitblazen. We nemen een verse lunch in de stadsmoestuintjes niet ver van hun hotel en nemen afscheidā¦ Vaarwel, De Bollekes, tot gauw…
Vietnam
Vietnam
30 april – 3 mei
Het heuveldorp Da Lat was een populair vakantieoord tijdens het Franse koloniale tijdperk en wordt ook wel “Le Petit Paris” genoemd, met een miniatuur Eiffeltoren op de koop toe. Het klimaat is er lekker fris en de Fransen bouwden hier prachtige villa’s en andere mooie zomerhuizen om te ontsnappen aan de hitte van Ho Chi Minh-stad. Gelegen op een hoogte op 1500 meter boven de zeespiegel, is het de ideale plek om aardbeien, bloemen en koffie te kweken. En voor deze laatste specialiteit zijn we hierheen gekomen, of liever gezegd, geklommen.
Vietnam
Het is een korte vlucht van amper Ć©Ć©n uur van Da Dang naar Da Lat. We boekten een kamer in een leuk hotel, net buiten de stad; Dalat Terrasse des Rosesā. Een heel toepasselijke naam voor een koloniaal, beetje kitcherig hotel, met mooie rozenperken in de grote tuin. De lokale weervrouw voorspelt 3 dagen regen, en dit zullen we gevoeld hebben. Een wereld van verschil met de 36-38Ā°C in Hoi An.
We hadden onze komst naar Dalat met een paar dagen uitgesteld om wat langer bij onze vrienden in Hoi An te kunnen blijven. Een goeie keuze, want in Dalat valt, buiten koffie, niet veel te beleven. Dalat is Ć©Ć©n van de weinige Vietnamese regioās die Arabica-koffie produceert. Hier maak ik ook kennis met het āhoney processingā, dit heeft niets met honig te maken, maar later meer hierover.
Tussen de buien door nemen we de scooter en gaan we de omgeving verkennen. Zo bezoeken we het Domaine de Marie, een katholiek klooster met een unieke, roze kerk.
Verderop in de stad ontdekken we ‘het Gekke Huis’, the Crazy House. Een architecturaal kunstwerk, tevens gastenverblijf, dat ons doet denken aan park GĆ¼ell in Barcelona. Er zijn geen rechte hoeken te vinden en het huis is een vreemde combinatie van Dali, Gaudi en Alice in Wonderland.
Om af te sluiten bezoeken we het klooster van Truc Lam Zen, een oord dat vrede en zen belooft uit te stralen, maar we vinden vooral bussen volgepakt met toeristen terug.
Vietnam
Tot mijn grote verbazing is Vietnam de tweede grootste uitvoerder van groene koffiebonen (na BraziliĆ«). Dit gaat weliswaar over Robusta-bonen, deze vinden we vooral terug in instant-koffie en in de meeste koffiepakjes van de industriĆ«le koffiebranderijen. De betere koffiebranders gebruiken ook Robusta in hun blends met Arabica om bepaalde smaken te accentueren. Robusta wordt beschouwd als ondergeschikt aan Arabica, vooral door de hoge concentratie aan cafeĆÆne en door de bittere, houtachtige smaak. Maar in Vietnam leer ik Robusta-koffie te waarderen, het smaakt anders dan de fruitige kop Arabica, maar een goede bittere kop Robusta in de morgen is een echte opkikker. De smaak van beiden valt niet te vergelijken, als appelen en peren, of je houdt ervan of niet.
Vietnam produceert ook enkele heerlijke Arabica-koffieās, onder andere in de regio van Dalat.
Dalat ligt in de Central Highlands, een regio op ongeveer 1500m boven de zeespiegel en dus ideaal voor Arabica-teelt. In 1875 brachten de Franse kolonisten de Arabica-boon naar deze regio om te telen en wereldwijd te exporteren. Maar deze superieure koffie kende in het begin van de twintigste eeuw een neerwaartste groei, door de oorlog en door verouderde teelttechnieken.
De laatste jaren hebben enkele lokale boeren, onder leiding van koffiehuis La Viet, de technieken gemoderniseerd en de koffie uit Dalat en omstreken terug op de kaart gezet. Zelfs Starbucks en de nationale groothandelaar Trung Nguyen zijn nu vaste afnemers van Da Lat-bonen.
___________________________________________________________________________
Ik ga op bezoek bij La Viet, een coffeeshop, met een magazijn-look, annex koffiebranderij. Hier krijg ik een (gratis, gewoon vragen aan de barista’s) rondleiding over hun selectie- en brandingsprocessen.
De meeste bonen die hier binnenkomen komen rechtstreeks van de koffieplantages en zijn reeds ontdaan van hun pulp en gewassen. Ongeveer 90% van de bonen wordt gewassen (wet process) en 10% wordt verwerkt volgens honey processing. Deze laatste verwerking heeft niets met honing te maken, bij honey process blijft de mucilage (een slijmerige substantie net onder het vruchtvlees) om de bonen zitten waardoor deze plakkerig en slijmerig aanvoelen, zoals de structuur van honing. Zo is de term Honey Process ontstaan. De mucilage bevat veel suikers die door deze verwerkingsmethode in de boon getrokken zijn. Dit zorgt dus voor extra zoete, complexe fruittonen en een lange nasmaak.
La Viet maakt een strenge, machinale en handmatige selectie van de bonen en zijn zeer goed uitgerust: sorteermachines op grootte, op kleur en op densiteit. Enkel de bonen met de hoogste kwaliteit gaan naar de brander, de lagere kwaliteit bonen worden doorverkocht voor verwerking tot instantkoffie. Na de machinale selectie wordt nog een handmatige controle uitgevoerd.
Nadat ik alles haarfijn uitgelegd krijg kan ik tot het mekka van de koffieproducent komen; de branderij. De huisbrander is net bezig met een batch en het ruikt heerlijk naar gebrande koffie. Nadat ik het ganse proces kan volgen kom ik in het koffie-lab. Hier wordt de koffie gecupped en gequoteerd.
Daarna is het tijd voor een heerlijke pour-over koffie. Ik kies voor een Kalita-methode. De Kalita Wave is Japanse pour-over filter met een vlakke bodem en kleine aanpasbare gaatjes om de waterstroom te reguleren. De filter heeft het voordeel dat het beschikt over een stroomregeling waardoor een gebalanceerde extractie mogelijk is.
___________________________________________________________________________
De volgende dag boek ik een workshop bij KāHo Coffee. Voordat de Franse kolonisten arriveerden in Dalat en omstreken werd het gebied bevolkt door het etnische volk de KāHo. Zij beheersten reeds de teelt van koffie en hebben de traditie over de verschillende generaties behouden. De plantage is absoluut prachtig met een panoramisch uitzicht op de Langbiang-berg en de omliggende valleien.
Samen met enkele ander koffieliefhebbers ontmoet ik Rolan en haar man Josh, die ons een halve dag zullen entertainen. Rolan komt uit een familie van koffieboeren. Haar overgrootvader, grootvader en vader hebben altijd al koffie gekweekt, vooral voor de kost. Rolan wil met haar ervaring andere koffieboeren steunen en ze sticht een coƶperatie die de belangen van de lokale boeren verdedigd. Josh komt uit Amerika en heeft altijd in de bloemenindustrie gewerkt, dus planten telen is niet nieuw voor hem. Ze verbouwen samen koffie op 5 ha met vooral Bourbon-, Catura- en Catimor-planten. De koffie is biologisch geteeld en ze maken hun eigen compost van varkensafval en koffiebonen. Door middel van biologisch geteelde koffie en ecologisch verantwoorde verwerkingsmethoden verdedigen ze een duurzame koffieteelt. Dit maakt hun koffie zo uniek.
Het bedrijfje investeerde in verwerkingsfaciliteiten en droogbedden en ondersteunt de K’Ho-gemeenschap door koffiebonen van hen op te kopen en hen een job te geven in hun verwerkingsfaciliteit. Volgens Rolan wordt er in totaal 8 ton koffie per jaar verwerkt. De verwerking gebeurt op drie manieren: gewassen, natuurlijk en honey process. Ongeveer de helft van de productie wordt uitgevoerd naar gaat naar Japan en andere landen en de andere helft wordt in Vietnam verkocht, meestal reeds gebrand.
Nadat we de plantage bezoeken kunnen we koffieboon uitkiezen (Bourbon, Catura of Catimor) en de gewenste verwerkingstechniek (gewassen, natuurlijk of honey). Ik kies voor een gewassen Bourbon peaberry. Normaal bevat de vrucht van de koffieplant twee zaden (bonen) die zich ontwikkelen met afgeplatte naar elkaar gekeerde zijden, maar soms wordt slechts Ć©Ć©n van de twee zaden bevrucht en ontwikkelt het zaadje zich met niets om het plat te maken. Deze ovale (of erwt-vormige) boon staat bekend als peaberry. Gezien ze groeien op dezelfde terroir als hun tweeling-broertjes is de smaak niet verschillend. De peaberry heeft wel een hogere densiteit, waardoor ze trager branden in de koffiebrander, dit kan voor een ander smaakprofiel zorgen. Of dit beter is dan andere koffiebonen is een hevige discussie onder koffienerds.
Nadat ik de peaberries uitgeselecteerd heb kunnen we naar het koffielab waar we de bonen branden en cuppen.
We eindigen de rondleiding met enkele heerlijke huisgemaakte springrolls en een lekkere kop koffie. Rolan legt verder uit dat KāHo Coffee werkt geeft aan 50 families. Ze steunen de gemeenschap in Dalat en omstreken door middel van duurzame prijzen die aan de boeren worden betaald (hoger dan die van de fairtrade), door middel van onderwijs, opleiding en alles wat nodig is voor een beter bestaan. Dit zorgt voor bewuste boeren die mee hun steentje bijdragen aan de kwaliteit van de koffie.
K’Ho Coffee krijgt doorgaans SCA (Speciality Coffee Association) cupping scores tussen 84 en 89 en dit is de betere speciality-koffie.
Vietnam
3 – 9 mei
De hoofdstad van Vietnam. Ho Chi Minh-stad is met reden ƩƩn van de meest populaire steden om te bezoeken in Zuidoost-Aziƫ. Het stad is hectisch en de straten chaotisch, maar die sfeer heeft ook zijn aantrekkingskracht. Toevallig vindt er tijdens onze passage een internationale koffiebeurs plaats, deze wil ik niet missen. Ook de culturele hoofdpunten staan op onze agenda.
Vietnam
Terwijl ik de beurs bezoek, laat ik StƩphanie en de jongens achter in deze gigantische stad. Het hotel dat we boekten is, zoals in de meeste Aziatische hoofdsteden, functioneel, maar klein. Onmogelijk om hier een dagje binnen te blijven. De temperatuur is immers drukkend warm en StƩphanie neemt de kids mee naar een aqua-park.
De jongens genieten van een paar uur waterpret en doen hun best om zich te gedragen nu mama er alleen voor staat. Het is niet altijd even gemakkelijk hen gedisciplineerd te houden. Ook al zijn we aan de andere kant van de wereld, in een ongezien exotisch landschap, ondergedompeld in ongelooflijke culturen, toch zijn we als ouders lang niet gespaard van conflicten tussen de 3 jongens. Er zijn dagen dat ze moe zijn, dat het te warm is en het is soms frustrerend voor ons om geconfronteerd te worden met het kleine en grotere conflicten. We vragen ook veel van hen; voortdurend rondreizen, nieuwe steden, andere hotelkamers, nieuwe impulsen. Waarschijnlijk zullen ze pas later ten volle beseffen wat een ‘once in a lifetime’ belevenis dit wel is.
We laten de kleine hotelkamer voor wat ze is en kiezen voor een ruimer stekje net buiten het centrum, een appartementje met een dakzwembad en een uitzicht om u tegen te zeggen. Van hieruit verkennen we verder de stad, alhoewel we moeite moeten doen om de jongens uit hun nieuwe habitat te krijgen.
Zo bezoeken we het oorlogsmuseum, een gigantisch museum die haarfijn uitlegt hoe de Vietnam-oorlog ontstaan is en de desastreuze gevolgen ervan. De foto’s die we te zien krijgen van deze gruwelijke oorlog zijn traumatisch. Meerdere keren moeten we de jongens uit een expositiezaal trekken om hen van de gruwel te besparen. Vooral de foto’s van de gevolgen van chemische oorlogsvoering zijn niet bepaald kindvriendelijk. De Amerikanen gebruikten het ontbladeringsmiddel Agent Orange om beter zicht te krijgen op de dichtbegroeide jungle en de schuilplaatsen van de rebellen bloot te leggen. Dit had echter ook gevolgen op de plaatselijke bevolking, tijdens en na de oorlog. Er zijn duizenden gevallen van misvorming bij kinderen bij de geboorte.
En toch heeft Vietnam de laatste jaren een enorme stap voorwaarts gezet, economisch is het ƩƩn van de belangrijkste landen in Aziƫ. We ondervinden dat de bevolking deze oorlog op een andere manier kan verwerken dan bijvoorbeeld de Cambodjaanse bevolking en de Khmer Rouge.
Ons verblijf in dit prachtige land zit er bijna op en we maken ons klaar voor onze volgende bestemming. De jongens denken dat we, zoals gepland, over enkele dagen naar Hong Kong vliegen en dan verder naar Taiwan. StĆ©phanie en ik hebben stiekem beslist om deze twee bestemmingen te schrappen en de natuur van AustraliĆ« te gaan opzoeken. Wat ze ook niet weten is dat we ook een tweede ontmoeting met onze Belgische reisvrienden ‘5ontheroad’ gepland hebben. Tom, Stefanie en hun 3 jongens ontmoetten we enkele maanden geleden in MaleisiĆ« en zij reizen al enkele maanden door AustraliĆ«. Een dubbele verrassing voor de kids.
We vliegen van Ho Chi Minh City naar het Australische Perth via Kuala Lumpur. Een foutje in onze boeking zorgt er echter voor dat we 12 uur moeten wachten in Kuala Lumpur. Gelukkig kunnen we de luchthaven verlaten en profiteren we ervan om het ornitologisch park van KL te bezoeken. Een welkome afwisseling van de drukke stad en een aangename voorbereiding om de flora en fauna van Australiƫ.
2 reacties
Reactie van lieve huys
lieve huys 19 juni '19 om 11:43
dank voor de mooie reportage. zo herbeleven we Vietnam nog eens met prachtige foto’s (veel mooier dan de mijne!) het is inderdaad een boeiend land met vriendelijke mensen, prachtige natuur, culinaire hoogstandjes en interessante cultuur!
geniet nog van de laatste maanden van de inderdaad ” once in a lifetime” belevenis.
Reactie van Bert
Bert 20 juni '19 om 14:27
Vietnam zal voor altijd Ć©Ć©n van onze favorieten blijven. En de liefde voor fotografie heb ik van jou, mama.
Groetjes van ons 5!