De volgende dag, huren we, naar onze goede gewoonte een aantal fietsen. Weerom geen fietsstoeltje voor Emile, hij zal in de draagzak, op de rug van papa, moeten volgen. We fietsen langs de Mekong, deze imposante rivier heeft zijn bron in China en doorkruist ook Myanmar, Cambodja, Vietnam en Thailand. De rivier is een echte zegen voor het land en 70 miljoen mensen leven langs deze bruingekeurde stroom. De Mekong zorgt voor irrigatie van vele rijst- en andere velden, maar ook voor visvangst, transport van goederen en mensen en voor de productie van elektriciteit. De stroom is ook gekend voor de drijvende woningen en marktjes, vooral in Thailand.

Onze eerste halte houden we bij COPE, een rehabilitatie-centrum voor slachtoffers van bommen en landmijnen. Het centrum herbergt ook een didactische tentoonstelling die uitleg geeft over de oorsprong en gevolgen van de miljoenen bommen die in Laos gevonden werden en worden. Het centrum biedt eerstelijnshulp aan de slachtoffers onder de vorm van prothesen en andere medische hulpmiddelen. Daarnaast biedt het centrum financiële en psychologische hulp aan de getroffen families.

Hoewel Laos niet officieel niet bij de Vietnamoorlog betrokken was, waren er toch veel slachtoffers in het land. Meer dan twee miljoen bommen daalden neer op Laos tijdens de Vietnamoorlog tussen 1964 en 1973. Nog steeds draagt Laos de gevolgen van de vele bombardementen. De clusterbommen zijn namelijk maar voor één procent opgeruimd; terwijl miljoenen bommen nog niet zijn gevonden.
De Vietnamoorlog was oorspronkelijk een oorlog tussen Noord- en Zuid-Vietnam. Maar al gauw werd het Zuid-Vietnamese leger ondersteund door de Verenigde Staten, omdat de VS vreesde dat Vietnam communistisch zou worden. Laos bood gedurende de Vietnamoorlog onderdak aan de communistische soldaten uit Noord-Vietnam. De VS besloot daarop ook Laos te bombarderen, onder het mom van een ‘ geheime’ oorlog. De bombardementen vonden plaats gedurende een periode van negen jaar, waarbij om de 8 minuten een bombardement plaatsvond, 24u op 24, 7 dagen op 7. De VS voerden 580.000 bombardementen uit waarbij zo’n 270 miljoen clusterbommen gelost werden boven Laos. Hierdoor krijgt Laos de titel als meest gebombardeerde land ‘ooit’ in de geschiedenis. Eén clusterbom bevat ongeveer 670 ‘bombies’; kleine bommen ter grote van een sinaasappel. Net voor de impact lost de bom de 670 kleine bommen en elke bombie heeft een dodelijke reikwijdte van 3 voetbalvelden. 30% van de gedropte bommen detoneerden niet tijdens de inpakt en bevinden zich nog steeds op Laotiaans grondgebied.

Naar schatting zijn ongeveer 50.000 Laotianen gewond of gedood als gevolg van UXO-incidenten (UXO = UneXploded Ordnance) sinds 1964. Ongeveer 30.000 van deze incidenten vonden plaats tijdens de Vietnam-oorlog (tot 1973). De andere 20.000 slachtoffers vielen na het conflict. Geschat wordt dat meer dan 40% van de slachtoffers kinderen zijn, die al spelend de kleine bommen ontdekken. Jaarlijks vallen er nog een 100-tal slachtoffers. Onze kinderen onthouden dat in sommige gebieden in Laos nog steeds bommen onder de grond liggen en dat het gevaarlijk kan zijn om van de veilige wandelpaden af te gaan.

De internationaal ondersteunde organisaties UXO Lao en MAG zijn al sinds de jaren ’90 bezig de risicogebieden veilig te maken. Het werk moet minutieus gebeuren en vereist een specifieke training.

De volgende dagen maken we nog enkele fietsritjes in en rond de hoofdstad. De zon spaart ons niet, maar op regelmatige tijdstippen houden we een pauze: vers vruchtensap, koffie of zelfs broodjes zoals bij ons. Het Frans stokbrood en de verse croissants zijn nog overblijfselen van de Franse overheersing in het land.
We rijden onder andere langs de bekende Wat Si Saket tempel. Deze oudste tempel van Vientiane werd gebouwd in 1819 en is de enigste tempel die de Thaise inval van 1827 overleefde. Waarschijnlijk omdat de tempel in Thaise stijl gebouwd werd. In de nissen van de muur rond te tempel bevinden zich 2000 kleine boeddha-beeldjes, ooit waren het er 9000.

We fietsen onder de triomfboog van Patuxai, een gedenkteken voor de vele slachtoffers van de tweede wereldoorlog en de onafhankelijksoorlog. Het monument werd gebouwd met Amerikaans geld en cement, dat oorspronkelijk bedoeld was voor de aanleg van een nieuwe luchthaven. Niet ver daarvan ontdekken we een vreemd kunstwerk, een olifant volledig opgebouwd uit porseleinen schotels en kopjes.

Ook Pha That Luang staat op het programma, deze gouden stoepa is hét nationaal symbool van Laos en staat op de Laotiaanse bankbiljetten. Op het pleintje voor de stoepa staat een beeld van Jayaverman de zevende, de eerste boeddhistische koning van het khmer-rijk én bouwheer van heel wat tempels in het Cambodjaanse Ankor.

Wanneer we op de terugweg het legermuseum willen bezoeken, blijkt dit gesloten te zijn. Een vriendelijke bewaker geeft ons toch toegang tot het museumplein, waar meerdere vliegtuigen en ander legermateriaal te bezichtigen zijn.

In de komende dagen vertrekken we op tweedaagse trektocht met onze gids Khun en een vriendelijke bootsman. Om 9u stipt stappen we in zijn klein motorbootje en we vertrekken richting het onbekende. Op het programma staan een paar fikse wandelingen, een klim naar een waterval, een bezoek aan een Khmu-dorp, overnachting bij een gastgezin en een kayak-trip.
De dorpjes stroomopwaarts zijn enkel te bereiken met de boot, waardoor ook de levensnoodzakelijke behoeften op die manier aangevoerd worden. Naast de vele goederenbootjes, kruisen we ook een ‘hospitaalboot’ van UNICEF en een biblio-boot. In deze streek zijn geen ziekenhuizen en we ziek is of een ongeval heeft gehad moet het hebben van lokale geneeskrachtige middeltjes en planten.
Onze eerste halte is een prachtige waterval die we bereiken naar een flinke wandeling van anderhalf uur. Simon en Robin zetten de cadans in en Emile volgt moedig, aan de hand van zijn nieuwe vrienden, gids Khun. Het water bij de waterval is ijskoud, maar is zo uitnodigend na onze lange wandeling in de broeierige zon. Na een frisse duik en een heerlijke picknick stappen we terug en varen verder stroomopwaarts.

Onderweg stoppen we bij een Khmu-dorp, deze bevolkingsgroep leeft vooral in Laos en Thailand en zijn animisten, ze geloven in goede en slechte geesten, die hun huizen, hun dorp, hun oogst beschermen. Er word gezegd dat Khmu-mensen magische krachten hebben, ook hun geneeskunde is gebaseerd op magie en geneeskrachtige planten. Zo ontmoeten we een dorpeling die zijn arm brak na een motorongeval. Zijn arm werd gespalkt met boomschors, geneeskrachtige bladeren en een soort vette zalf. De gemeenschappen worden geleid door de dorpsoudsten; de sjamaan, de medicijnman en priester en het dorpshoofd. Geschillen in het dorp worden besproken op een centrale plaats bij één of meer totems. We worden vriendelijk ontvangen en de kinderen van het dorp nemen de jongens mee voor een privé-rondleiding in het dorp.

Bij valavond gaan Khun, Simon, Robin en ik nog een ommetje maken in de dichte jungle van Laos. Niet veel speciaals, maar de schaduw in het bos zorgt voor de nodige afkoeling. De stijle beklimmingen en het dichte gewas zijn wat te moeilijk voor Emile, die samen met zijn mama aan de oever van de rivier ons staan op te wachten. Het valt ons op dat we maar weinig dieren ontmoeten in de bossen. De gids legt ons uit dat de dorpelingen geduchte jagers zijn en dieren zich diep in het bos verschuilen, ver van de oever van de rivier.

’s Avonds worden we ontvangen bij een gastgezin in een dorp nog wat verder stroomopwaarts. Hier worden de meeste wandelaars die een meerdaagse trek doen opgevangen, maar het blijft een zanderig dorpje met houten hutjes. Door de aanleg van de vele hydro-elektrische dammen in de streek heeft het dorp nog maar 1 jaar elektriciteit. De gastvrouw legt uit dat de dammen een zegen zijn voor deze dorpjes; ze zorgen voor werkgelegenheid en de elektriciteit zorgt ervoor dat ze sneller hun maaltijden kunnen bereiden, hun voeding koel kunnen houden en dat de kinderen ’s avonds nog wat kunnen werken voor school. Ook televisie is een welkome afleiding in deze afgelegen plaatsten.
We genieten van een simpele, maar lekkere maaltijd; vis, gegrilde buffelhuid, gebakken groentjes en ’sticky rice’ (plakkende rijst die zowat alle gerechten in Laos vergezellen). Om 20u30 vallen we in de armen van Morpheus, uitgeput door de fysieke inspanning, in een veel te warme kamer en op een veel te dunne matras…

De volgende morgen, na een ontbijtsoep en wat fruit zetten we onze tocht verder. We varen een stuk stroomafwaarts en beginnen een wandeling van 2u naar een Hmong-dorp. De Hmong zijn afkomstig van China en leven wijd verspreid in zuidoost-Azië. In Laos waren de Hmong bekend als tegenstanders van de regering, zo namen veel van de Hmong deel in de Vietnam-oorlog aan de zijde van de Amerikanen. Uit schrik voor represailles trokken ze zich terug in de noordelijke bossen van Laos, vluchtten ze naar Thailand of naar de Verenigde staten. Tegenwoordig probeert de Laotiaanse regering de Hmong-minderheid te laten samenleven met andere bevolkingsgroepen door ‘gemengde’ dorpen te bouwen. Bij ons bezoek aan zo’n dorp blijkt dat het dorp fysiek opgesplitst is in twee delen, een deel waar Hmong-mensen leven en een ander deel voor de lokale bevolkingsgroep. In het midden van het dorp staat de school, waar kinderen van beide bevolkingsgroepen samen naar de klas gaan. Na een lange wandeling van 3u onder de brandende zon, komen we terug aan de rivier. Weerom wandelt Emile moedig mee. Onze drie-jarige schavuit heeft het onderste uit de kan moeten halen, helaas zal hij enkele dagen later daar de minder leuke gevolgen van dragen…
Bij aankomst aan de rivier liggen enkele kayaks op ons te wachten, om rest van de afvaart naar Nong Khiaw te doen. We slagen erin om enkele kilometers af te varen, maar de fysieke inspanning is te groot en de laatste kilometers laten we ons trekken door onze boot. Onze tweedaagse zit erop; een lastige, maar leerrijke ervaring, zowel lichamelijk als cultureel…

Vanaf Vieng Kham begint de eigenlijke Takhek-loop, rustige wegen door de bergen, stoffige dorpjes en eindeloze natuur. We stoppen regelmatig om ons buikje te vullen en dag te zeggen aan de dorpelingen. We kruisen fietsende kinderen, boeren en locals, die ons allen uitbundig toewuiven of een dikke duim opsteken.

De weg naar Konglor is één van de mooiste ritten die we zullen doen op deze loop; prachtige karstlandschappen, groene rijstvelden en het ene dorpje al meer verlaten dan het andere. Karstbergen zijn geografische verschijnselen waarbij water het kalkgesteente gedurende jaren aangetast heeft, hierdoor verschijnen kilometers lange grotten, zoals de Konglor-grot, die een rivier vormt onder de berg door van wel 7,5 km lang.

In Konglor logeren we bij Konglor Eco Lodge, op 800m van de grot en in het midden van tabaksvelden. Er is weinig eco aan het guesthouse, maar we eten er heerlijk en ontmoeten meerdere reizigers die ook The Loop afleggen. Zo leren we Hintha en Itcha kennen, twee jonge vrouwen die hun reis wijden aan het milieuvriendelijke doel. Ze vermijden elke vorm van plastic en sensibiliseren andere reizigers om hetzelfde te doen. Ze hebben een arsenaal aan aluminium rietjes en herbruikbare voedselverpakking mee en ze doen ons een aantal rietjes cadeau, welke we veelvuldig kunnen gebruiken voor de vele fruit shakes die we dagelijks drinken.

We genieten van de rust in Konglor en zetten na enkele dagen onze reis verder door de Khammouane-provincie. We de rijden door rijst- en tabaksvelden, karstheuvels en kleine dorpjes. Vandaag brengt onze tuktuk ons naar Thalang. Na een paar lastige bergbeklimmingen en -afdalingen komen we in een vreemd landschap van dode bomen in een gigantische watervlakte; het plateau van Nakai. Dit unieke landschap werd gecreëerd door de aanleg van een hydro-elektrische dam enkele kilometer verderop. Een gebied van 450 km2 werd overstroomd en dient als reservoir voor de dam. Hiervoor moesten 6300 mensen verhuizen in kwam hun job als visser in het gedrang. Het plateau herbergde ook enkele unieke diersoorten; tijgers, olifanten en apen. Deze werden verderop in de bergen gedreven en niemand weet of ze al dan niet overleefden. De dam is de grootste internationale investering ooit in Laos en ook het toenmalige Fortis investeerde in het project. De bouw van de dam en het beheer is ondermeer in handen het Franse EDF. Het omstreden project levert vooral elektriciteit aan Thailand.

We verblijven enkele dagen in Sabaidee Guesthouse, aan de oever van het reservoir. Elke avond wordt hier een bbq gehouden en kunnen de reizigers die de Thakhek-loop doen uitgebreid hun verhalen vertellen en tips doorspelen. Voor amper 5 euro doen we ons te goed aan brochettes, frietjes, pizza en zelfs een appelcake als dessert. Rond een biertje en een frisdrank maken we kennis met 2 Britse fietsers, een Franse familie die al 9 jaar aan het reizen is en twee sympathieke jonge Vlamingen; Robrecht en Phebe. De jongens hebben blijkbaar nood aan een Vlaamse gesprekspartner en vertellen honderduit over hun ervaringen. Ze hebben sterretjes in hun ogen als ze fier hun reis doorheen Azië kunnen vertellen.